برای جواب به سوال اینکه چه پلاستیک هایی بازیافت پذیر هستند باید گفت که از سوی سازمان های جهانی این پلاستیک ها با کد های خاصی تعیین شدند. لذا برای شناخت بهتر این پلاستیکها باید ابتدا کد های هر یک را شناسایی کنیم. استفاده از انواع پلاستیک های بازیافت پذیر به خصوص در مصارف گسترده مانند ظروف یکبار مصرف الزامی میباشد.
اهمیت پلاستیک بازیافت پذیر :
به طور کلی اهمیت بازیافت پلاستیک برای محیط زیست بسیار بالا است. که پلاستیک های بازیافت پذیر از انواع پلیمر ها تهیه میشوند. این روزها در تمامی جوانب زندگی مدرن وارد شده است و معدود وسیلهای وجود دارد که پلاستیک در آن کار نشده باشد. انواع مختلف پلاستیک در صنعت خودرو سازی , صنایع بسته بندی , پوشاک , انواع دستگاههای مخابراتی و … هر آنچیزی که در اطرافمان وجود دارد بکار رفته است. این لوازم یک طول عمری دارند , بعضا مانند گوشیهای همراه , رایانهها و … عمری طولانی دارند. ولی برخی از این پلاستیکها داراری طول عمر کمتری هستند چرخه مصرف آنها به سرعت به پایان میرسد. این پلاستیک ها تجزیه ناپذیر هستند. لذا تا زمان بسیار زیادی در محیط باقی میمانند. از این رو حذف آن از محیط با بازگردانی این پلاستیک ها اهمیت زیادی دارد.
در ادامه به معرفی کد های انواع پلاستیک های بازیافت پذیر خواهیم پرداخت.
معرفی کد های پلاستیک بازیافت پذیر :
کد یک PET
پلیاتیلن ترفتالات، قابل بازیافتترین و معمولترین پلاستیک است که به عنوان بطریهای آب، نوشابه و ظرفهای یکبار مصرف و غیره استفاده میشود. محکم و در برابر گرما مقاوم است و با بازیافت به بطریهای آب، ساک، لباس، کفش، روکش مبل، فیبرهای پلیاستر و غیره تبدیل میشود.
کد دو پلی اتیلن های چگالی بالا بسیار بازیافت پذیر
HDPE یا پلیاتیلن با غلظت بالا به راحتی و به سرعت بازیافت میشود. پلاستیک نوع خشک است اما زود شکل میگیرد و معمولا در قوطی شویندهها، بطریهای شیر، قوطیهای آبمیوه، کیسههای زباله و غیره به کار میرود. با بازیافت تبدیل به لولههای پلاستیکی، قوطی شویندهها، خودکار، نیمکت و غیره میشود.
کد سه PVC یا پلی وینیل کلراید با بازیافت دشوار
به طور کلی پلاستیک های پلیوینیل کلوراید به سخت بازیافت میشود.بازیافت این پلاستیک ها صرفه اقتصادی ندارد. با آن که محیط زیست و سلامت افراد را به خطر میاندازد، هنوز در همه جا در لولهها، میزها، اسباببازیها و بستهبندی و غیره به چشم میخورد. PVC بازیافت شده به عنوان کفپوش، سرعتگیر، پنل و گل پخشکن ماشین استفاده میشود.
کد چهار پلی اتیلن با چگالی پایین از پلاستیک های بازیافت پذیر :
پلیاتیلن با چگالی پایین نیز مانند هم خانواده های خود قابل بازیافت میباشد. ویژگی آن قابلانعطاف بودنش است. معمولا در نخهای شیرینی، بستهبندی، قوطیهای فشاری، کاورهای خشکشویی به کار میرود. بعد از بازیافت به عنوان بستههای حمل نامه، سطلهای زباله، سیمبند و غیره استفاده میشود.
کد 5 پلی پروپیلن :
پلیپروپیلن با غلظت پایین و در برابر حرارت فوقالعاده مقاوم است. به عنوان نی، درهای بطری و قوطی استفاده میشود. PP بازیافت شده در چراغ راهنمایی و رانندگی، پارو، جای پارک دوچرخه و قفسههای کشویی کاربرد دارد.
کد 6 پلی استایرن :
پلیاستایرن که به فوم معروف است در ظروف یکبار مصرف دردار و غیره به کار میرود. فوقالعاده سبک ولی حجیم است. PS به دلیل آن که گرما را زیاد منتقل نمیکند، کاربرد زیادی دارد. با آن که این ماده جزو برنامههای بازیافت شهرداریها نیست اما میتواند به عایقهای حرارتی، شانههای تخممرغ، خط کش و ظروف پلاستیکی تبدیل شود.
کد 7 سایر مواد پلاستیک اغلب بازیافت نا پذیر :
به طور کلی پلاستیک های موجود در کد هفت بازیافت نمیشود. البته این کد مربو به پلاستیک هایی که یا بازیافت ناپذیر هستند و یا بازیافت آن صرفه اقتصادی نداشته باشد داده میشود. سایر پلاستیکها مانند پلیاورتان میتوانند ترکیبی از پلاستیکهای فوق باشند. ، بازیافت ناپذیر هستند. محصولات با کد 7 دسته عظیمی از مواد پلاستیکی را شامل میشود. بسیاری از بازیافت کنندگان ، پلاستیک با این کد را قبول نمیکنند اما رزین این پلاستیکها قابل تبدیل به الوارهای پلاستیکی و مواد سفارشی هستند.
نتیجه گیری :
اهمیت شناخت مواد پلاستیکی برای حفظ محیط زیست بسیار مهم است. با این که متأسفانه تولید کنندگان تنها به فکر تولید انبوه هستند باید با شناخت این پلاستیک ها و عدم استفاده از آن ها در ظروف یکبار مصرف و موارد مشابه از تولید پلاستیک های بازیافت ناپذیر جلوگیری کنیم.