فرآیند تولید بطری پلاستیکی | هرآنچه از پت و پریفورم نمیدانستید!

بطری‌های پلاستیکی در دنیای امروز به جزء جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره تبدیل شده‌اند. از نوشیدنی‌های محبوب گرفته تا بسته‌بندی محصولات غذایی، تقریبا همه‌جا از این بطری‌ها استفاده می‌شود. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید این بطری‌ها چگونه ساخته می‌شوند؟ مواد اولیه آن‌ها چیست و چرا این پلاستیک‌ها در صنایع مختلف تا این حد محبوب و پرکاربرد هستند؟

در این مقاله قصد داریم به‌طور کامل و دقیق فرآیند تولید بطری‌های پلاستیکی را بررسی کنیم. از این‌که پت (PET) چیست و چرا در تولید بطری‌ها اهمیت دارد تا پریفورم و مراحل تولید بطری پلاستیکی از ابتدا تا انتها. در ادامه به کاربردهای متنوع این بطری‌ها در صنایع مختلف نیز خواهیم پرداخت.

پت یا پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) چیست؟

پت (PET) یک نوع پلاستیک است که به‌طور وسیعی در تولید بطری‌های پلاستیکی و بسته‌بندی‌های مختلف به‌کار می‌رود. این ماده از گروه پلاستیک‌های ترموپلاستیک است، یعنی می‌توان آن را ذوب کرد، دوباره قالب‌گیری نمود و دوباره از آن استفاده کرد. این ویژگی موجب شده تا پت یک ماده‌ بسیار محبوب در صنعت بسته‌بندی و تولید بطری‌های پلاستیکی باشد.

چرا پت محبوب است؟

• سبکی و استحکام بالا: پت هم سبک است و هم از استحکام زیادی برخوردار است. این ویژگی به آن کمک می‌کند که در برابر فشار و ضربه مقاوم باشد.
• شفافیت: یکی از ویژگی‌های مهم پت، شفافیت بالا است که این امر موجب می‌شود تا محتویات داخل بطری به‌وضوح دیده شود.
• مقاومت شیمیایی: پت در برابر اکثر مواد شیمیایی مقاوم است و هیچ‌گونه واکنشی با محتویات داخل بطری ایجاد نمی‌کند. به همین دلیل از آن برای بسته‌بندی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود.
• قابلیت بازیافت: شاید یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پت، قابلیت بازیافت آن باشد. این ویژگی به‌ویژه در دنیای امروز که حفاظت از محیط‌زیست اهمیت زیادی پیدا کرده، بسیار حائز اهمیت است.

با تمام این ویژگی‌ها، پت به‌عنوان ماده اصلی تولید بطری‌های پلاستیکی، در بسیاری از صنایع بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای خرید بطری پلاستیکی کلیک کنید

پریفورم چیست؟

پریفورم (Preform) قطعه ابتدایی و نیمه‌تمامی است که برای تولید بطری پلاستیکی استفاده می‌شود. این قطعه در ابتدا به شکل یک لوله کوتاه و فشرده است که به‌طور عمده از جنس پت ساخته می‌شود. پریفورم‌ها معمولاً اندازه‌های مختلفی دارند که بسته به نوع بطری نهایی و کاربرد آن‌ها متفاوت است.

پریفورم‌ها باید در مراحل بعدی فرآیند تولید به شکل بطری نهایی درآیند. در این مرحله، پریفورم‌ها به داخل کوره‌هایی با دمای بالا منتقل می‌شوند و سپس به‌وسیله فرآیندهایی مانند بادکردن یا کشش به شکل نهایی بطری پلاستیکی تبدیل می‌شوند.

مراحل تولید بطری پلاستیکی از پریفورم تا بطری نهایی

تولید بطری‌های پلاستیکی یک فرآیند پیچیده و چند مرحله‌ای است که هر مرحله به‌دقت و به‌طور دقیق انجام می‌شود. در ادامه مراحل اصلی ساخت بطری پلاستیکی را بررسی می‌کنیم.

1. ساخت پریفورم‌ها
   نخستین گام در تولید بطری پلاستیکی، ساخت پریفورم است. در این مرحله، مواد اولیه پت به‌وسیله دستگاه‌های قالب‌گیری تزریقی ذوب می‌شوند و سپس به قالب‌های مخصوص پریفورم تزریق می‌شوند. پس از سرد شدن، پریفورم‌ها شکل نهایی خود را می‌گیرند و برای انتقال به مراحل بعدی آماده می‌شوند.
2. گرم‌کردن پریفورم‌ها
   پریفورم‌ها باید در یک کوره گرم شوند تا به دمای مناسب برای تبدیل شدن به بطری نهایی برسند. در این مرحله، دمای پریفورم‌ها به حدود ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد یا بیشتر می‌رسد تا آن‌ها انعطاف‌پذیر شوند و بتوانند به شکل دلخواه درآیند.
3. فرآیند بادکردن (Blow Molding)
   در این مرحله، پریفورم‌های گرم‌شده به قالب‌های نهایی بطری منتقل می‌شوند. با تزریق هوای فشرده به داخل پریفورم، آن به شکل نهایی بطری پلاستیکی در می‌آید. این فرآیند به نام “بادکردن” شناخته می‌شود و یکی از حیاتی‌ترین مراحل در تولید بطری‌های پلاستیکی است.
4. خنک‌سازی و بسته‌بندی
   پس از تبدیل پریفورم به بطری نهایی، بطری‌ها باید به سرعت خنک شوند تا شکل خود را حفظ کنند. پس از آن، بطری‌ها آماده بسته‌بندی و ارسال به بازار می‌شوند. در این مرحله، بطری‌ها معمولاً به صورت دسته‌بندی شده و در بسته‌بندی‌های مختلف آماده عرضه به بازار می‌شوند.

کاربردهای بطری پلاستیکی، چرا این بطری‌ها در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند؟

بطری‌های پلاستیکی به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارند. در اینجا به مهم‌ترین کاربردهای این بطری‌ها اشاره می‌کنیم:

1. بسته‌بندی نوشیدنی‌ها
   بطری‌های پلاستیکی یکی از پرکاربردترین بسته‌بندی‌ها در صنعت نوشیدنی به شمار می‌روند. بطری‌های پت برای بسته‌بندی انواع نوشیدنی‌ها مانند آب معدنی، نوشابه، آبمیوه و سایر نوشیدنی‌های غیرالکلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بطری‌ها به دلیل سبکی، مقاومت بالا و شفافیت، گزینه‌ای عالی برای بسته‌بندی نوشیدنی‌ها هستند.
2. بسته‌بندی مواد غذایی
   علاوه بر نوشیدنی‌ها، از بطری‌های پلاستیکی برای بسته‌بندی مواد غذایی نیز استفاده می‌شود. این بطری‌ها برای بسته‌بندی روغن‌های خوراکی، سس‌ها، مرباها و سایر مواد غذایی مناسب هستند. مقاومت این بطری‌ها در برابر رطوبت و مواد شیمیایی، عمر مفید مواد غذایی را طولانی‌تر می‌کند.
3. محصولات بهداشتی و آرایشی
   در صنعت بهداشت و آرایش، بطری‌های پلاستیکی برای بسته‌بندی انواع شامپوها، صابون‌های مایع، لوسیون‌ها و دیگر محصولات بهداشتی استفاده می‌شود. این بطری‌ها به دلیل طراحی‌های جذاب و شفافیت بالا، گزینه‌ای محبوب برای برندهای محصولات آرایشی و بهداشتی هستند.
4. داروها و مواد شیمیایی
   در صنایع داروسازی و شیمیایی نیز از بطری‌های پلاستیکی برای بسته‌بندی داروهای مایع، شربت‌ها و سایر مواد شیمیایی استفاده می‌شود. این بطری‌ها به دلیل خاصیت مقاومتی که در برابر مواد شیمیایی دارند، برای این کاربردها بسیار مناسب هستند.
5. صنایع صنعتی
   در صنایع مختلف، از بطری‌های پلاستیکی برای بسته‌بندی مواد صنعتی مانند شوینده‌ها، رنگ‌ها و سایر مواد استفاده می‌شود. این بطری‌ها مقاومت بالایی در برابر فشار و ضربه دارند و می‌توانند به‌راحتی مواد صنعتی را نگهداری کنند.

نتیجه گیری

بطری‌های پلاستیکی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین محصولات در صنایع مختلف به‌شمار می‌آیند. از فرآیند تولید آن‌ها که شامل ساخت پریفورم، گرم کردن، بادکردن و خنک‌سازی است گرفته تا کاربردهای وسیع آن‌ها در بسته‌بندی نوشیدنی‌ها، مواد غذایی، داروسازی و حتی محصولات صنعتی، بطری‌های پلاستیکی نقش حیاتی در زندگی روزمره ما دارند.

پت (PET) با ویژگی‌هایی مانند سبکی، شفافیت، مقاومت بالا و قابلیت بازیافت، ماده‌ای ایده‌آل برای تولید بطری‌های پلاستیکی به شمار می‌رود. در نهایت، می‌توان گفت که بطری‌های پلاستیکی نه‌تنها در صنایع بسته‌بندی بلکه در بسیاری از بخش‌های دیگر نیز تأثیرگذار هستند.