در کل کاربرد پلاستیک در صنایع داروسازی بسیار وسیع میباشد. به طور کلی پلاستیک یک بسته بندی مقرون به صرفه و قابل اعتماد برای محصولات در صنایع مختلف از جمله بخش داروسازی و همچنین تولید ظروف یکبار مصرف ارائه می دهد. دو نوع پلیمر معمولا در بسته بندی های دارویی استفاده می شود: ترموپلاستیک ها و ترموست ها. تفاوت مشخصی بین این دو دسته مواد وجود دارد – ترموپلاستیکها را میتوان دوباره گرم کرد و دوباره قالبگیری کرد، در حالی که ترموستها این قابلیت را ندارند.
معرفی ترموست ها :
ترموست ها اغلب برای محصولات مهر و موم شده ترجیح داده می شوند زیرا یکپارچگی ساختاری و مقاومت حرارتی عالی را ارائه می دهند. آنها اغلب برای ایجاد لایهبندی محافظ برای سایر مواد بستهبندی، به عنوان بستهبندی/درپوش برای بستهبندیهای شیشهای و پلاستیکی، به عنوان روکشهای دارویی بادوام و موارد دیگر استفاده میشوند. پرکاربردترین پلاستیک های گرماسخت شامل ملامین فرمالدئید، رزین های اپوکسی، فنل فرمالدئید می باشد.
معرفی ترموپلاستیک ها :
ترموپلاست یا ترموپلاستیک ها طیف وسیعی از پلاستیک ها را تشکیل میدهند. این مواد دارای انواع بسیار وسیعی میباشند. در واقع این پلاستیکها در مقادیر زیاد و با دقت بی عیب و نقصی تولید می شوند. این نوع پلاستیک برای ساخت ظروف پلاستیکی رایج است. برخی از رایج ترین ترموپلاستیک ها عبارتند از پلی وینیل کلراید، پلی پروپیلن ها، پلی اتیلن ترفتالات، پلی اولفین بوده که برای ساخت پلاستیک در صنایع داروسازی استفاده زیادی از آن ها میشود.
پلاستیک در بسته بندی صنایع داروسازی :
بسته بندی های پلاستیکی دارویی در انواع مختلفی در تمام جنبه های بازار مراقبت های بهداشتی وجود دارد. این سیستمهای بستهبندی پلاستیکی دارویی شامل، اما محدود به موارد زیر نیستند :
- بطری های دارو
- ویال ها
- کیسه های خون
- استنشاقی ها
- نبولایزرها
- سرنگ ها
مقررات دارویی در ساخت مواد پلاستیکی :
به دلیل حساسیت بالا در این زمینه مقررات بسیار در خصوص ساخت پلاستیک در صنایع داروسازی وجود دارد. در واقع از آنجایی که این پلیمرها در تماس مستقیم با داروها و عوامل بیولوژیکی هستند، باید مقررات سختگیرانه USP ، FDA و سایر نهادهای نظارتی را رعایت کنند. این دستورالعمل ها آزمایش های واکنش پذیری فیزیکی و بیولوژیکی را برای همه پلیمرها نشان میدهند. پلاستیکهای دارویی نیز باید تحت ارزیابیهای ایمنی شیمیایی قرار گیرند تا استفاده ایمن با محصولات دارویی، از جمله آزمایش لیچینگ و مواد قابل استخراج تضمین شود.
نکاتی که در یک ظرف پلاستیکی برای صنایع داروسازی رعایت میشود :
یکی از مهمترین نکاتی که در این زمینه رعایت میشود توجه زیاد به انتخاب ظروف پلاستیکی ایده عال در صنایع داروسازی برای فرمولاسیون دارویی میباشد. در این خصوص لازم است که فرمول کامل ساخت پلاستیک، از جمله تمام مواد افزودنی مورد استفاده در فرآیند تولید را برسی کنند. این امر به پژوهشگر فرمولاسیون امکان می دهد خطرات بالقوه را ارزیابی و حذف کند، بنابراین این مورد باعث اطمینان از سیستم بسته بندی برای استفاده مورد نظر خود خواهد شد. به طور کلی ویژگی های پلاستیک در مورد استفاده در صنایع داروسازی باید به گونه ای باشد که
ویژگی های یک پلاستیک ایده آل برای بسته بندی دارویی :
به دلیل حساسیت در خصوص مصارف دارویی با ظروف مربوطه دارای برخی از ویژگی های ظاهری و شیمیایی باشد که در عملکرد دارو تأثیر منفی نداشته باشد. یکی از این ویژگی ها ثبات شیمیایی در مواد پلاستیکی میباشد. این مورد باعث میشود که در زمان مشخص با دارو واکنشی صورت نگیرد و دارو تأثیر گذاری خود را حفظ کند. با این که ویژگی های بسیاری برای عملکرد صحیح این مورد وجود دارد. به طور کلی دو خصوصیت اصلی وجود دارد که استفاده از پلاستیک را مناسب کرده است که سعی شده ان ها ره به صورت خلاصه تعریف کنیم :
- مواد تشکیل دهنده فرمول در تماس با بسته پلاستیکی به طور قابل توجهی روی سطح آن جذب نمی شود یا به طور قابل توجهی در ظرف پلاستیکی یا از طریق آن جذب نمی شود.
- بسته بندی پلاستیکی از طریق رهاسازی مواد (شستشوی مواد پلاستیکی) به مقدار کافی در فرمولاسیون تاثیری بر پایداری فرمولاسیون ندارد.