گرانول چیست ؟ باید گفت که به شکلی از پلیمر ها که از آن برای نتیجه گیری بهتر در دستگاه های قالب گیری استفاده میشود گرانول میگویند. در واقع گرانول تنها یک شکل هندسی نا موزون بوده که در صنعت ساخت و تولید پلاستیک کاربرد دارد. به عبارت دیگر معنی این کلمه ، به شکل دانه های پلیمر گفته شده است. لازم به ذکر است که خواص فیزیکی این دانه ها کاربرد بسیاری دارد. شمایل این دانه ها به فرآیند پلیمریزاسیون کمک زیادی میکند. در ادامه برای معرفی بهتر این موضوع توضیح بیشتری خواهیم داد.
معرفی گرانول :
همان طور که در مقاله بازیافت پلاستیک توضیح داده شد ، گرانول نوعی از پلیمر ها نیست. بلکه این واژه به شکل دانه دانه پلیمر گفته میشود که از حالت پودری پلیمر ها بدست میآید. به عبارت دیگر برای سهولت در استفاده از پلیمر ها آن ها را به شکل خاصی در می آورند. به این اشکال خاص گرانول گفته میشود. گرانول ها می توانند از پلیمرهای نو تولیده شده و در طیف وسیعی از صنایع پلاستیکی از جمله تولید لاستیک،کابل های برق و انواع مواد مورد نیاز برای بسته بندی محصولات بکار برده شوند. علاوه بر آن بازیافت ضایعات پلاستیک به گرانول های قابل استفاده نیز رو به گسترش است که ماده اولیه صنایع بسیاری از جمله لاستیک سازی ،آسفالت و سوخت اصلی کوره می باشد.
کاربرد اصلی گرانولها :
از کاربرد های اصلی گرانول ها سهولت در استفاده آنها میباشد. در شکل پیشین پلیمر ها ، به عبارتی پودرها ، در هوا پراکنده میشوند و علاوه بر آلودگی محیط کارگاه و مشکلات تنفسی ایجاد میکنند. همچنین این پودر ها در هنگام تولید مقدار زیادی از پلیمر را هدر میدهند. این در حالی است که گرانول این دردسرها را ندارد. علاوه بر این، سیستم دستگاههای شکلدهی پلاستیک به گونهای طراحی شده است که بهتر است مواد اولیه آن به شکل گرانول باشد. بنابراین تولیدکنندهها ترجیح میدهند به جای استفاده از حالت پودری، از شکل گرانولی آن استفاده کنند. برای تولید محصولات پلیمری از گرانول، ابتدا باید آن را ذوب و سپس شکلدهی کرد. گرانول ها انواع متفاوتی دارند که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
انواع گرانول :
همان طور که گفته شد، گرانول ها در انواع مختفی تهیه میشوند. مهمترین انواع این اشکال عبارت اند از گرانول پلی اتیلن و گرانول پلی پروپیلن میباشد. هر کدام از این موارد شامل زیرمجموعه های خود هستند. در ادامه سعی بر این شده است که توضیح مختصری در خصوص هر یک برای شما آورده شود.
گرانول پلی اتیلن :
پیش از آنکه به گرید های آن بپردازیم باید در خصوص واژه پلی اتیلن آشنایی کافی را داشته باشید. به طور کلی پلی اتیلن ها از دسته پلیمر های گرمانرم محسوب میشوند و به محض رسیدن به نقطه ذوب به مایع تبدیل میشوند و همچنین به محض رسیدن به نقطه انجماد فرایند منجمد شدن اتفاق می افتد. سنتز شیمیایی اتیلن که از نفت خام بدست می آید را میتوان پلی اتیلن نامید که به اختصار PE و یا polythene نامیده میشوند. از طرفی گرانول پلی اتیلن، ساختار کریستالی و فرمول شیمیایی مشخصی دارد. با تغییر طرز قرارگیری شاخههای پلیمری در پلیاتیلن، گریدهای سبک، با وزن متوسط، سنگین و با وزن مولکولی بسیار بالا تشکیل میشوند. با توجه به روشهای تولید نیز، پلی اتیلنها میتوانند به گرید تزریقی یا بادی تقسیم شوند. به طور کلی انواع گرید های گرانول پلی اتیلن به صورت زیر است.
- گرید گرانول سبک و سنگین تزریقی
- گرید گرانول های سنگین بادی
- گرید گرانول های پلی اتیلن سبک خطی
گرانول پلی پروپیلن :
گرانول های پلی پروپیلن به دو صورت هموپلیمر و کوپلیمر شناخته میشود. گرانول های هموپلیمر که به فرم گلولهای شکل (دانه دانه) برای تولید محصولات مختلف در اشکال گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین این گرانول ها از پلیمریزاسیون مونومر پروپیلن تولید میشوند. . از طرف دیگر گرانول های پلی پروپیلن کوپلیمر که از کوپلیمرهای تشکیل شده از دو نوع مونومر را bipolymer و کوپلیمرهای متشکل از 3 و 4 مونومر به ترتیب تری پلیمر و پلیمرهای 4 بعدی نامیده می شوند. کوپلیمرهای تجاری زیادی وجود دارند که مهم ترین آنها آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) و اتیلن وینیل استات (EVA) هستند.
نتیجه گیری :
بر خلاف تصور عمومی گرانول ها نوعی از پلیمر نیستند. آن ها تنها اشکالی هستند که برای استفاده بهتر از پلیمر ها بعد از شکل ظاهری پودری به آن تبدیل میشوند. لازم به ذکر است که گرانول ها با توجه به کاربرد آن ها دارای اشکال مختلفی هستند. در این مقاله سعی بر این شد که به طور مختصر گرانول ها را مورد برسی قرار دهیم.