خواص و ویژگی های پلاستیک باعث گسترش استفاده از این ماده در تمامی صنایع مختف شده است. امروزه استفاده از پلاستیک در صنایع مختلف کاربرد های بسیار زیادی دارد. یکی از مهمترین خواص پلاستیک ها قیمت ارزان در برابر مقاومت بالا میباشد. پلاستیک های یکی از موادی هستند که ساخت آن ها هزینه زیادی از تولید کنندگان نمیگیرد. از طرفی هم این مواد در برابر رطوبت، الکتریسیته ، واکنش های شیمیایی و تجزیه پذیری مقاومت بسیار بالایی دارند. که این خواص به تنهایی باعث کاربرد بالای پلاستیک ها در تمامی صنایع شده است. در این مطلب به برسی ویژگی های پلاستیک خواهیم پرداخت.
خواص ساختار پلاستیک :
پلاستیکها خود از پلیمر ها تهیه میشوند. اما خواص پلاستیک ارتباط کمتری با نوع پلیمر در آن دارد. در واقع معمولاً خواص این مواد با نوع اتصالات بین این پلیمرها ارتباط دارد. ساختار کلی انواع پلاستیک ها (یا پلیمرها) به صورت دسته ای از زنجیره های ماکرومولکولی است ، این زنجیره ها از تعداد زیادی مونومر تشکیل شده اند که از طریق واکنش شیمیایی به یکدیگر پیوند خورده اند. واکنش های معمول برای ساخت زنجیره ها عبارتند از پلیمریزاسیون افزایشی (polyaddition) و پلیمریزاسیون چگالش میباشند. در ادامه به معرفی پلیمر ها و مونومر ها پرداخته میشود.
پلیمر چیست :
پلیمر ها که با نام دیگر آن بسپارش شناخته میشوند یکی از اجزای تشکیل دهنده پلاستیک ها میباشند. خواص پلیمر ها تأثیرات زیادی بر ویژگی های شیمیایی و برخی از خواص فیزیکی پلاستیک ها دارد. این مواد به دو صورت طبیعی و مصنوعی وجود دارند. اما با این حال اتصالات بین پلیمر ها ویژگی اصلی پلاستیک ها را ایجاد میکند.
خواص مونومر های پلاستیک ها :
مونومر ریزترین جزء ساختار پلاستیک محسوب میشوند. اتصال اینه مواد با پلیمر ها را تشکیل میدهد. همچنین نوع اتصال در ان ها باعث تغییرات بسیاری در مورد خواص پلاستیک ایجاد میکند. مونومرها مولکول های آلی پایه کربنی هستند که علاوه بر کربن و هیدروژن به عنوان اجزای اصلی ، عناصر دیگری مانند اکسیژن ، گوگرد ، فلوئور و کلر نیز می توانند در ساختار آنها وجود داشته باشند. نوع عناصر ، مقدار و جایگاه آنها در مونومر اساس تولید پلاستیک های مختلف است. پیوند بین اتم های یک زنجیره مولکولی توسط پیوند کوالانسی صورت می گیرد. اساس این زنجیره ها پیوند های یگانه و یا دوگانه بین اتم های کربن است.
خواص پلاستیک ها :
سبکی آنها نسبت به موادی چون فلزات که مصرف پلاستیک ها را در شرایط و مکان های مختلف امکانپذیر نموده است.عایق بودن پلاستیک ها در برابر الکتریسته که موجب استفاده فراوان از این پلیمر در صنایع الکتریکی و الکترونیکی مانند روکش انواع سیم ها، کابل ها، وسایل و ابزار الکتریکی، ساخت انواع مختلف کلید، سرپیچ ، پریز و … شده است.
به علت شفافیت برخی از پلاستیک ها، می توان آنها را حتی جایگزین شیشه نمود. قابلیت رنگ پذیری، که به خاطر آن می توان از پلاستیکها درتولید قطعات استفاده کرد که نیاز به رنگ آمیزی نداشته باشد. به علت مقاومت بالای برخی از این نوع پلیمرها ، قابلیت استفاده از آنها در شرایط مختلف جوی وجود دارد.
مقاومت در پلاستیکها :
مقاومت بالا در برابر خوردگی مواد شیمیایی، ویژگی دیگری است که کاربرد آنها را در صنایع شیمیایی، غذایی و بهداشتی میسر نموده است. پلاستیک ها در ساخت وسایل پزشکی و جراحی، دندانپزشکی، صنایع داروسازی و … میتوانند استفاده شوند چرا که میکروبها، باکتریها، انگلها، قارچها و جلبکها، توانایی رشد روی پلاستیکها را ندارند.
عایق بودن در برابر حرارت کاربرد این نوع پلیمر را افزایش داده، چرا که از آن در ساخت اشیایی که در مجاورت حرارت قرارگرفته، اما خود نباید گرم شوند مانند فرمان اتومبیل، دسته ظروف، میز، صندلی و … می توان استفاده کرد.
مهمترین خواص پلاستیک :
مهمترین عامل در تولید یک محصول هزینه و قیمت آن میباشد. از طرفی هم قیمت تولید پلاستیک بسیار پایین میباشد. لذا به دلیل ارزانی این مواد استفاده از آن ها در شرایط و موقعیت های مختلف بصرفه تر است. که همین موضوع با هزینه کم و سرعت بالای ساخت ، باعث استفاده گسترده از پلاستیکها می شود.
نتیجه گیری :
پلاستیک ها خود از مواد ریزتی به نام پلیمر تشکیل شده اند. خواص و ویژگی های اصلی پلاستیک ها نیز ارتباط زیادی به اتصالات و خواص پلیمر ها دارد. به طور کلی ارزانی و مقاومت بالا مهمترین خواص پلاستیک برای استفاده در صنایع مختلف میباشد.