به طور کلی بطری های معمولی مانند بطریهای آب معدنی ها به صورت یکبار مصرف تهیه میشوند. استفاده مداوم از آن ها و قرار گیری آن در محیط های مختلف میتواند باعث مسمومیت انسان شود. البته نوع ماده تشکیل دهنده در این ظروف بر طول مصرف آنها بی تأثیر نیست. جهت تولید بطری های معمولی مانند آب معدنی از انواع پلاستیک استفاده میشود. اما یکی از مهمترین آن ها پلیمر پت است. این ماده با اینکه از مواد بی خطر تهیه میشود ، اما همچنان به دلیل مشکلات زیستی و حساسیت برخی از مواد غذایی به صورت یکبار مصرف شناخته شده است. در ادامه جهت برسی و معرفی بطری های چند بار مصرف توضیحات بیشتری داده میشود.

معرفی بطری های پلاستیکی چند بار مصرف :

به عبارت کلی انواع بسیار گسترده ای از این مواد در ساخت بطری های چند بار مصرف پلاستیکی تهیه میشود. اما تنها برخی از آن ها برای استفاده در مواد غذایی مناسب هستند. الباقی در مصارف نگهداری شوینده ها و مواد شیمیایی دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی تمامی مواد پلاستیکی که در تماس با مواد غذایی هستند باید دارای علامت food grade در خود باشند. این علامت نمایانگر روند مناسب تولید این ظروف برای استفاده در صنایع غذایی میباشد. لذا بطری هایی که دارای این علامت هستند میتوانند به صورت چند بار مصرف نیز استفاده شوند. به طور کلی مواد پلاستیکی ساخته شده در بطری های پلاستیکی به صورت زیر میباشد :

• LDPE
• PETE
• HDPE
• PP
• PS

از این مواد در ساخت بطری های پلاستیکی استفاده میشود. مواد اولیه این پلاستیک ها طی فرآیند خاصی به مواد قابل استفاده مجدد تبدیل میشود. در واقع این مواد در این حالت امکان استفاده به صورت پلاستیک چندبار مصرف را ندارند. در ادامه در اینخصوص توضیحات بیشتری داده شده است.

انواع بطری های چند بار مصرف :

تنها برخی از انواع پلیمر های ذکر شده و در تنها در برخی از گرید های آن ها قابلیت استفاده مجدد وجود دارد. از طرفی به دلیل حساسیت مواد گفته شده در ساخت بطری ها استفاده آنها به صورت چند بار مصرف چندان مناسب نیست. این مواد در برخی از شرایط محیطی به خصوص در مقاول نور خورشید مواد خود را به داخل انتشار میدهند. این مورد باعث ایجاد برخی از مسمومیت ها میشود. برخی از مواد اولیه مناسب برای تولید بطری های پلاستیکی چند بار مصرف عبارتند از PP5 ، LDPE4 و HDPE2 میباشد.

در واقع این مواد زیرمجموعه پلاستیک های ذکر شده در بخش قبل میباشد. برای مثال در تولید PP5 از مونومر های پروپیلن در شرایط نسبتاً متفاوت استفاده میشود. این در حالی است که پلاستیک PP خود از مونومر پروپیلن تشکیل میشود.

مهمترین ماده ساخت بطری پلاستیکی :

یکی از مهمترین مواد تشکیل دهنده برای بطری های پلاستیکی پلیمر پت یا همان PET ( در مواردی PETE) میباشد. این ماده عموما در تولید بطری های یکبار مصرف کاربرد دارد. به دلیل شکل پذیری بالا و هزینه پایین در تولید بطری ها این ماده محبوبیت بالایی در ایجاد این محصولات یافته است. اما به دلیل برخی از مواد تشکیل دهنده در این پلاستیک ها امکان استفاده مجدد مناسب نیست. البته برخلاف تصورات برخی تا این لحظه اثبات مناسبی در زمینه سرطان زا بودن این ماده صورت نگرفته است. در حالی که این ماده با تحقیقات بسیاری از محققین به عنوان یکی از مواد بی ضرر برای استفاده جهت نگهداری مواد غذایی شناخته شده است.

آیا بطری های پلاستیکی سرطان زا هستند ؟

برخی معتقد هستند که پلاستیک ها بطری های پلاستیکی آب معدنی ها سرطان زا هستند. در واقع ساختار پلاستیک PET که این بطری ها با آن تهیه میشوند دارای یکسری از مواد مشکوک به ایجاد سرطان میباشد. اما همچنان تنها یک فرض است. چرا ه مواد تشکیل دهنده و تست های انجام شده توسط محققین مشخص میکند که این بطری ها برای سلامتی انسان به خودی خود خطری ندارند.

به طور کلی در ساختار پلیمر پت  دیوکسین‌ها وجود دارد. این ماده حاوی موادی به نام plasticizers هستند که پلاستیک‌ها را ترد و منعطف می‌کند. DEHA یک نوع بلسترز است. گفته می‌شد بطری‌های پلاستیکی این ماده را از خود پخش می‌کنند. اما بعضی وقت‌ها به اشتباه آن به دی‌اتیل‌هیدروکسیل‌آمین نیز می‌گویند؛ ماده‌ی دیگری است که در پلاستیک‌ها استفاده می‌شود. این ماده سرطان‌زا نیست. البته باید در نظر داشته باشیم که بازیافت بطری‌ها در صورتی که به درستی تمیز نشده باشند، می‌تواند خطرناک باشد و باعث بیماری‌هایی همچون اسهال و استفراغ شود. ولی هیچ مدرکی مبنی بر سرطان‌زا بودن بطری‌های آب معدنی وجود ندارد.