به طور کلی کاربرد پلیمر ها در صنایع برای ساخت انواع پلاستیک ها و فوم های صنعتی کاربرد بسیاری دارد. از طرفی هم پلیمر در تولید پلاستیک استفاده میشوند. که خود پلاستیک ها نیز کاربرد بسیار وسیع و جدایی ناپذیر در تمامی صنایع مختلف دارند. این مواد به دلیل خواص خود به دو دسته اصلی ترموست و ترموپلاست تقسیم میشوند. ترموستها عموما با تحمل حرارت مناسبی دارند. اما از طرفی معمولاً غیر قابل بازیافت هستند. از طرفی هم ترموپلاست ها با حرارت نرم شده و فرآیند قالب گیری آن ها ساده تر صورت میگیرد. در این مطلب توضیحاتی در خصوص کاربرد انواع پلیمر ها در صنایع مختلف داده میشود.
معرفی پلیمر :
همان طور که در مطلب پلیمر چیست گفته شد ، پلیمرها یکی از اجزای پایه ساخت پلاستیک میباشند. این مواد از طریق فرایند بسپارش از مونومرها تهیه میشوند. این مواد اولیه با توجه به نحوه تولید آن به دو دسته طبیعی و مصنوعی تبدیل میشوند. نوع مصنوعی آن عموما با استفاده از گاز های خاص و فرآورده های نفتی توسط انسان تهیه میشود. اما نوع طبیعی آن مانند پلیمر نشاسته در گیاهان یافت میشود. اما عموماً کاربرد پلیمر طبیعی در صنایع غذایی کاربرد دارد. در ادامه به کاربرد انواع پلیمر ها در صنایع مختلف میپردازیم.
کاربرد انواع پلیمر در صنایع :
کاربرد انواع پلیمر ها در صنایع بستگی به نوع آن دارد. هر یک ازاین مواد دارای ویژگی ها و خواص بسیاری میباشند. از طرفی هم کاربرد پلیمرها نیز توسط این ویژگی ها تعیین میشود. به عبارت دیگر پلیمر های ترموست و ترموپلاست دارای خاصیت های مختلفی هستند. و این خواص نوع کاربرد آن ها را مشخص میکند. در زیر توضیحات بیشتری در این خصوص برای شما آورده شده است.
کاربرد پلیمر های ترموست در صنایع :
ترموست که با نام گرماسخت نیز شناخته میشود یکی از پلیمر های مصنوعی ایجاد شده به وسیله فرآورده های نفتی است. این مواد عموماً غیر قابل بازیات هستند. همچنین تولید آنها به نسبت بسیاری از پلاستیک های ترموپلاستیک با هزینه بیتشری صورت میگیرد. البته در بین ترموست ها پلیمر های PS یا همان پلی استایرن دارای هزینه کمی است. همچنین یکی از کاربرد های این پلیمر در صنایع غذایی میباشد. اما به طور کلی استفاده از ترموست ها دارای هزینه بالا بوده و محدودیت در کاربری در آنها وجود دارد.
انواع ترموست ها :
انواع ترموست ها به همراه کاربرد هر یک از پلیمر ها در صنایع به شرح زیر میباشد :
- پلیمر های پلی اورتان : فوم های انعطاف پذیر هستند که کاربرد این پلیمر در صنایع بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرند.
- پلاستیکهای فوران : دارای بیشترین مقاومت به واکنش های قلیایی را دارند. همچنین این پلاستیک ها قیمت بسیار بالایی دارند. از این رو استفاده از مواد تنها در برخی از صنایع محدود میشود.
- رزینهای اپوکسی : این مواد هیچ حلالی ندارند. از این رو دارای حجم بسیار کمی نیز میباشند. کاربرد پلیمر های این دسته در صنایع تولید چسب و برخی از رنگ های خاص زد زنگ میباشد.
کاربرد پلیمر های ترموپلاست در صنایع :
پلیمر های دسته ترموپلاست به دلیل نوع مونومر و اتصالات به آن توسط گرما انعطاف پذیر میشوند. به همین دلیل قالب گیری این مواد بسیار ساده میباشد. از این رو کاربرد این پلیمر در تولید انبوه در صنایع مختلف بسیار با اهمیت است. به عبارت دیگر ترموپلاست و یا همان گرمانرم یک ماده بسپاری پلاستیکی است که در یک دمای خاص و مشخص، شکلپذیر و منعطف میشود و پس از سرد شدن، جامد میشود. همچنین به دلیل انواع بسیار متنوع ، استفاده از این مواد تقریباً در تمامی صنایع مختلف دیده میشود.
خاصیت اصلی ترموپلاست :
پلیمر ها ترموپلاست با افزایش دما، بدون تغییر شیمیایی ذوب میشوند. این پلیمرها را میتوان به دفعات ذوب و دوباره جامد نمود. گرمانرمها غالباً دارای جرم مولکولی بالایی هستند. زنجیرههای بسپاری با نیروهای بین مولکولی به یکدیگر متصل میشوند، که با افزایش دما به سرعت ضعیف شده و یک مایع چسبناک تولید میکنند. در این حالت، به منظور تولید قطعات با روشهای مختلف پردازش بسپار، گرمانرم تغییر شکل داده میشود.
کاربرد اصلی پلیمر ترموپلاست در صنایع :
کاربرد پلیمر ترموپلاستیک ها به دلیل گستردگی نوع آن در تمامی صنایع مختلف بسیار فراوان میباشد. اما بیشترین استفاده از این مواد در صنایع غذایی و ظروف نگهداری محصولات میباشد. از طرفی هم به دلیل عدم استفاده از مواد سمی در فرآیند تولید ترموپلاستیک ها گزینه مناسبی برای نگهداری مواد غذایی میباشد. همچنین این پلیمرها دارای قیمت و هزینه نسبتاً کمتری نسبت به ترموست ها میباشند.